کاربردهای USSD در ارائه خدمات شهروند الکترونیک یا خدمات مبتنی بر تلفن همراه
با توجه به اینکه امروز تلفن همراه نقش مهمی را در زندگی افراد جامعه ایجاب میکند، نرمافزارها و خدمات کاربردی مبتنی بر تلفن همراه هم رشد و توسعه چشمگیری دادشته است اما به جرعت می توان به مهمترین مشکل این دست نرمافزارها تعامل بین سیستم عامل آنها برای نصب و استفاده از نرم افزار و نیاز به تنظیمهای مختص به آن گوشی اشاره کرد.
کلمات کلیدی
USSD ، خدمات شهروند الکترونیک ، کدهای دستوری ، خدمات دهی بدون هزینه
کاربردهای USSD در ارائه خدمات شهروند الکترونیک یا خدمات مبتنی بر تلفن همراه
شخص دارنده تلفن همراه ناچاراً برای هر خدمت متناسب با سازمان یا بانک موردنظر باید نرمافزار خاص آنها را روی گوشی خود نصب کند که این مسئله می تواند مشکلات بسیاری از قبیل کمبود فضای حافظه داخلی تلفن همراه، زیاد شدن اپلیکیشنهای نصب شده روی تلفن همراه و… را در پی دارد.
در این روش، نرمافزار نصب شده در گوشی کاربر از طریق اینترنت یا SMS به سرور(سرویس دهنده) سازمان یا مؤسسه، متصل و خدمات درخواست شده را اخذ میکند. این مدل کاربردی علاوه بر مشکلاتی که در فوق ذکر شد مواردی شامل کندی اینترنت و تأخیر در ارسال پیام کوتاه و اشغال کردن فضای حافظه گوشی را نیز به جمع مشکلات اضافه میکند.
امروزه روش جدیدی مبتنی برخدمات( USSD) توسط اپراتورهای موبایل ارائه و پشتیبانی می شود که اصطلاحا به آن کد دستوری میگویند؛ مانند #1234*
در این ساختار سازمانها، بانکها و ارائه دهندگان خدمات مبتنی بر مشترک (آب و فاصلاب شهری و روستایی ، برق ها ، گاز ها و ….)، شماره کد دستوری مختص به خود را از اپراتورهای سیار خریداری میکنند و در سمت سرویس دهنده خود(مرکز داده یا محل نگهداری سرور ) تنظیم میکنند و درخواست کننده(مشتری یا خدمات گیرنده) بدون هیچ نیازی به نصب نرمافزار و انجام تنظیمات خاص می تواند خدمات آن سازمان را دریافت نماید. تنها کاری که باید انجام شود زدن کد دستوری که با *شروع و با # به پایان می رشد.
اپراتورهای مخابرات سیار، خدماتی شامل صوت (مکالمه مشترکین با یکدیگر)، اینترنت (GPRS)، پیام کوتاه (SMS)، کنفرانس تلفنی، انتقال خط و… را ارائه میدهند. لیکن اولویت این خدمات، صوت است و از آنجا که کدهای دستوری در پهنای باند صوت تعریف شدهاند در نتیجه دائم در دسترس مشترکین هستند؛ بهعبارتی تأخیرهایی که در پیام کوتاه شاهد آن هستیم نمیتواند در خدمات مبتنی بر USSD وجود داشته باشد، مگر آنکه اپراتور به دلایلی اعمال نظر کرده وآدرس IP مربوط به سامانه کد دستوری را از سرویس خارج کند. همچنین این نوع خدمات با توجه به استفاده از فضای صوت دارای امنیت بالایی نسبت به پیامک است.
USSD مبتنی بر منوبندی (Menu Base) و قابلیت تعریف لیست خدمات هم امکان پذیر است. مشترک ابتدا با ارسال یک درخواست به شبکه ارتباطات سیار (مثلاً گرفتن شماره #1234* )، امکان مشاهده گزینههایی را بهصورت منو یا لیست خواهد داشت و با انتخاب شماره هر کدام از منوها و ارسال به شبکه مخابرات، درخواست خود را مطرح میکند. این درخواستها از سمت اپراتور مستقیما به سرویس دهنده (سازمان، شرکت، بانک و … ) ارسال میشود و سرویس دهنده پاسخ متناسب با در خواست ارسالی از سمت مشتری یا درخواست کننده خدمت ، پاسخ را به سمت واسط(اپراتور) ارسال و واسط هم آن را به درخواست کننده میرساند.
تفاوت سرویس USSD با سرویسهای پیام کوتاه (SMS) و GPRS
USSD برخلاف پیام کوتاه اطلاعات ارسالی را ذخیره نمی کند و این موضوع موجب افزایش ضریب امنیت در بکارگیری شده است. در سرویس پیام کوتاه، ارسال و دریافت پیام دارای هزینه است درحالیکه USSD بهدلیل نوع مکانیزم مورد استفاده، بار مالی بسیار کمتری دارد.
اینترنت (GPRS) از بستر TCP/IP برای انتقال اطلاعات استفاده میکند که در مقایسه با USSD دارای سرعت بسیار کمتری است و لذا از آن در سرویسهای بلادرنگ استفاده نمیشود.
USSD از مسیریابی داخل شبکه اپراتور استفاده میکند که این امر در مقایسه با دیگر مکانیزم ها باعث پائین آمدن حجم ترافیکی شبکه اپراتور سیار شده و ترافیک را به سمت سرویس دهنده سازمان یا بانک ارائهدهنده خدمات USSD هدایت میکند.
مزایای استفاده از USSDبرای ارائه خدمت به شهروندان
مهمترین معقوله در مسائل روزمره مردم فرهنگ سازی خدمات غیر حضوری بجای مراجعه بصورت حضوری است که این امر باعث صرفه جویی در رفت آمد، هزینه بنزین، زمان و …. شود. از این رو به برخی مزایای استفاده از USSD می پردازیم:
1- بهره گیری از ضریب نفوذ بسیار بالای موبایل
2- عدمنیاز به اینترنت
3- افزایش خدمات الکترونیک و کاهش سفرهای درون شهری
4- فراهم بودن زیرساخت ها در اکثر سازمان و شرکت های مختلف نظیر آب ، برق ، گاز و … برای ارائه خدمات الکترونیک به شهروندان با استفاده از این بستر
5- پایداری و اطمینان بیشتر بروی بستر USSD نسبت به SMS و GPRS بهدلیل استفاده از فضای صوت
6- امنیت بالاتر با توجه به جعل و حملات مختلف
معایب استفاده از سرویس USSD
1- بهدلیل میسر نبودن ارسال حروف، مشترک تنها میتواند اعداد و 2 علامت * و # را ارسال کند.
2- ذخیره نشدن عملیات و پاسخها
3- محدودیت زمان جهت ارسال درخواستها پس از ورد به منو
4- محدودیت تعداد کاراکتر ارسالی از سوی اپراتورهای مخابراتی به درخواست گیرنده
امنیت USSD تا چه حدی است؟
کدهای دستوری USSD بصورت آنلاین اطلاعات را پردازش می کنند و پاسخ را به کاربر(درخواست کننده) برمی گردانند و به همین جهت برای انجام عملیات هایی نظیر خدمات بانکی ، خرید خدمت ، ثبت درخواست خدمات و … بسیار مناسب است. در USSD اطلاعات با روشهای خاصی رمزنگاری شده و سپس تبادل بین درخواست کننده و اپراتور و سرویس دهنده رخ می دهد تا توسط افراد بیگانه و یا هکرها به اطلاعات دسترسی پیدا نکند.
یک از موارد مهم اطلاعات توسط این سرویس به هیج وجه قابل سرقت نیست و اطلاعات شخصی افراد مانند رمزهای بانکی یا کدملی و … به دست افراد دیگر نخواهد افتاد. بعضا برای جوسازی علیه USSD گفته می شود که ممکن است حادثه لو رفتن اطلاعات کارتهای بانکی مجددا رخ دهد در حالی که آن اتفاق هیچ ربطی به کدهای دستوری نداشت و توسط یکی از شرکتهای دارای مجوز از بانک مرکزی انجام شد که آن شرکت نیز اصلا از این کدها استفاده نمی کرده است.
[/zozo_vc_section_title][zozo_vc_section_title title=”روشهای جایگزین USSD تا چه حد امن هستند؟”]
اگر بخواهیم امنیت USSD را نسبت به دیگر روشها بررسی کنیم مشخص می شود که این سرویس نسبت به دیگر رقبا خود خیلی بهتر عمل می کند وفواید بسیاری دارد که دیگر روشها از آن بی بهره هستند.
برای مثال این سرویس میتواند جایگزین پرداخت آنلاین از طریق سایت های اینترنتی باشد که تقریبا تمامی بانک ها نیز سامانه پرداخت آنلاین را دارند اما در عین حال آمار زیادی مبنی بر جعل ، کلاهبرداری و سرقت اطلاعات از همین طریق نیز به گوش می رسد. همواره پلیس فتا به مردم اخطار می دهد که هنگام استفاده از صفحات پرداخت الکترونیک به آدرس دقیق صفحه مورد نظر دقت کنید زیرا کلاهبرداران با آدرسهای ساختگی و جعلی مبالغ زیادی را از مردم دزدیده اند.
چگونه مدیریت USSD را انجام دهیم
ستیران با راه اندازی سامانه های مبتنی بر کدهای دستوری USSD توانسته کار را برای سازمان های خدمات محور راحت تر کند که پلی بین درخواست کننده و سرویس دهنده با پیاده سازی سامانه USSD ایجاد کند. از جمله این خدمات می توان به ثبت یک درخواست ( خرید انشعاب، حادثه ، عوارض و…..) اشاره کرد که با زدن کد دستوری و اتصال به سامانه های ستیران فرآیندهای مربوطه را انجام و نتیجه آن را به شخص درخواست کننده خدمات برساند. این موضوع باعث شده تا خدمات رایج نظیر پرداخت قبوض در هر لحظه بدون محدودیت در مکان و استفاده از ابزارهای مختلف برای مشتری آسانتر بنماید و خدمات الکترونیک یا همان شهروند الکترونیک را به معرض ظهور برساند.
برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر در خصوص سامانه نرم افزاری کد دستوری USSD به صفحه محصولات ستیران سر بزنید.